Gjatë shekullit të XX-të, numri i shkabave mjekroshe në Evropë ka arritur minimumin e vet. Dukej sikur kjo shpezë tërësisht do të zhduket nga Evropa duke pasur parasysh faktin se pothuajse tërësisht është zhdukur nga kontinenti ndërsa popullatat të tjera ishin në rënie të vazhdueshme.
Kjo pandemi qartë i tregoi investimet e pa volitshme në shkencë dhe hulumtimet shkencore, para së gjithash në nivel global dhe nacional, por për fat të keq në këto kushte ngelën shumë përgjigje të nevojshme për mbrojtje efikase të shëndetit të njerëzve dhe mjedisit të tyre jetësor.
Nuk mendoj se vetëm Maqedonia duhet të marrë diçka nga mësimi i pa mësuar në lidhje me gjithçka që po na ndodh me sfidën globale që nga shpërthimi i pandemisë KOVID-19, përkundrazi mendoj se të gjithë ne në këtë planet të bukur Tokë duhet të mendojmë shumë më seriozisht për atë: cilat janë vlerat në shkencë?
Pandemia e cila ende po vazhdon, dhe po zgjat disa muaj, përpos pasojave negative, na detyroi të mendojmë për vlerat e vendosura në lidhje me natyrën dhe qasjen tonë ndaj saj.
Organizmat ndikohen natyrshëm nga shumë faktorë stresi, siç janë ndryshimet klimatike, rrezatimi, marrëdhëniet grabitqar – gjah, parazitë, sëmundje dhe konkurrenca brenda dhe midis specieve.
Me katastrofat natyrore dhe ndryshimin e kushteve të motit, rritjen e temperaturave të ajrit dhe rënien e sasisë së resurseve natyrore, ndryshimet klimatike kanë pasoja direkte dhe indirekte për jetët e të gjithë njerëzve në të gjithë botën.
Me zhvillimin e politikës ndërkombëtare për mjedisin jetësor, zhvillohen edhe rregullore kombëtare që i obligojnë kompanitë t’i respektojnë parimet e zhvillimit të qëndrueshëm.