Film

Në të kaluarën, katastrofat natyrore interpretoheshin si vullneti i Zotit. Por sot, në shekullin 21, mund të parashikojmë të paktën disa prej tyre dhe kështu të zvogëlojmë dëmet.

Dukuri të jashtëzakonshme gjeologjike, specie të rralla të bimëve dhe shpendëve dhe panoramë mbresëlënëse – të gjitha këto e shoqërojnë Pçinjën që nga formimi i saj në Serbi deri në hyrjen në Vardar.

Me zbulimin e kontinentit të ri, në mesjetë është bërë shkëmbimi i parë i materialit gjenetik në formë ushqimi. Në këtë mënyrë, në nivel botëror, janë ndryshuar ekosistemet dhe biodiversiteti. Sot, për shkak të ndryshimeve klimatike, por edhe për shkak të modifikimit gjenetik të organizmave, agro-biodiversiteti botëror është në rënie të ndjeshme.

Pasojat e ndryshimeve klimatike, nuk janë më vetëm skenarë për të ardhmen. Para syve tanë po humbin ekosisteme të rëndësishme, tokë, brigje dhe jetë njerëzore.

Në Ballkan, përveç historisë dhe të kaluarës së trazuar, ne ndajmë burime natyrore dhe lumenj. Lumenjtë nuk na ndajnë, por as nuk na lidhin. Ato brenda vetes mbartin papërgjegjshmërinë tonë ndaj natyrës dhe e ndajnë me vendet fqinje. Me dokumentarin e ri të shkurtër mjedisor “E mori lumi” tregojmë historinë e tre lumenjve të Ballkanit, dëshmitarë të heshtur të ndotjes rajonale. Mirë se vini në sezonin e ri, të katërt të filmit DOMA – histori nga dhe për natyrën.

Sa ndotim ne si turistë, me vetëm një ditë të kaluar këtu? Një turist mesatar krijon 3.2. kg mbeturina të ngurta, ndërsa ata që pushojnë në anije gjenerojnë dy herë më shumë. Mund të jetë në formë të lëngshme ose të ngurtë, të dukshme, por edhe të padukshme për sytë tanë. Çfarë do të thotë kjo për ujin në të cilin lahemi?

Territori i Maqedonisë është thesar i fshehur në të cilin gjenden mbeturina paleontologjike me rëndësi botërore.

Në Maqedoni fshihen shumë vlera natyrore të cilat presin të zbulohen. Entuziazmi i disa hulumtuesve, biologëve dhe ekologjistëve të rinj të udhëhequr nga zotimi i profesorit të ndjerë Ljupço Melovski, rezulton në zbulime të rëndësishme për trashëgiminë natyrore kombëtare dhe Evropiane.

Peizazhe të bukura fshihen në rajonin e Kratovës-Zletovës, për të cilin studiuesit shpresojnë se do të shpallet gjeoparku ynë i parë. Kuklica, Plloçe Litotelmi dhe Kullat e Markos, siç nuk i keni parë kurrë më parë – qendër e hulumtimeve kulturore, biologjike dhe gjeologjike. 

Parku Nacional Mavrova nuk është vend i ndaluar, sekret apo i mbyllur. Është zonë e gjallë ku mbijetojnë një numër i madh i organizmave të gjallë të rrallë dhe të rrezikuar, por edhe njerëz që kanë gjetur këtu shtëpinë, pasionin dhe profesionin e tyre. Këto janë historitë e tyre.