Климатските промени оставаат рани врз јаболкото

Јаболкото како култура, како овошен вид, на македонската трпеза па и во нашите навики е значаен производ. Опеано е во многу песни, во многу преданија и поговорки.

Нашиот соговорник, професорот на Земјоделскиот факултет Тошо Арсов, се согласува дека јаболкото е овошна култура која што е најзастапена во нашата држава.

Но, колку се јаде овој плод кај нас и каква е неговата преработка?

„По производство по глава на жител, споредено со некои европски држави, ние сме на малку пониско ниво, меѓутоа споредено со големите производители, со Кина, сме на високо ниво, зборуваме за производство по глава на жител. Споредбено тоа производство по онаа народната – едно јаболко преку ден секој човек да изеде е помалку“, вели Арсов.

Поради климатските промени, земјоделието страда во неколку насоки. Првата е доцните пролетни мразови или Нова Година на куси ракави. Колку ова му пречи на јаболкото?

Арсов укажува дека иако јаболкото е култура која што релативно доцна цвета, се случува на одредени локалитети да имаме измрзнување во помал или повисок процент.

Втората појава што влијае е невремето, силните дождови и град.

„Самиот град освен што ги оштетува плодовите што се директно присутни, често знае да направи и индиректна штета за наредната година, уништувајќи го прво вегетативниот дел, односно гранките, листовите, а на некој начин и пупките кои што за наредната година треба да формираат род бидејќи родот се формира една година претходно“, додава професорот Арсов.

Третата појава е силното сончево и УВ зрачење. Ова значително влијае кај јаболкото.

„Појавата на обојувања во прв момент е како одбрамбен механизам на растението кон тие силни зрачења, меѓутоа некогаш не успева, заради немање доволно вода, заради пресилно зрачење па доаѓа до изгореници, буквално изгореници на покожицата кои што понатаму влијаат врз надворешниот изглед на плодот, врз квалитетот на плодот“, вели Арсов.

Сепак, сушата е најголемиот проблем за одгледување на јаболко.

„Јаболкото спаѓа во групата на континентални овошни видови и бара, за негово нормално одгледување, да има доволно наводнување, како и повеќето овошни видови бидејќи водата е таа која што го лади, водата влегува во градбата на плодот. Затоа е потребно вода! Без вода не може да се размислува интензивно производство!“, објаснува нашиот соговорник.

Климатските промени бараат нови технологии на производство.

Професорот Арсов вели дека изборот на локација секако дека може да помогне во однос на намалување на ефектот од климатските промени. Тој посочува дека треба да се изберат локации во однос на мразовите, во однос на градот итн. Потоа следува изборот на сорти, изборот на систем на одгледување… сето тоа може да влијае врз намалување на овој ефект.

Јаболкото е автохтон вид од овие простори. Поради глобалното затоплување ќе бара промени, но добрата вест е дека во следните 100 години ќе опстои.

 

Оваа содржина ја изработи Институтот за комуникациски студии.